İşitme cihazı nedir?
İşitme cihazı, kulağa veya kulağın arkasına takılan küçük, programlanabilir bir ses yükseltme cihazıdır. İşitme cihazları, normal işitmeyi geri getiremeseler de işitme kaybı olan çoğu kişiye yardımcı olabilir. İşitme cihazları, daha kullanışlı ses bilgileri sağlayarak iletişimi artırmayı amaçlamaktadır.
Nasıl çalışırlar?
Tüm işitme cihazlarında bulunanlar şunlardır:
- ortamdan gelen sesleri almak için bir mikrofon;
- bu sesleri yükseltmek için bir ses yükseltici (işitme kaybına göre ayarlanır);
- minyatür bir hoparlör gibi çalışan ve güçlendirilmiş sesleri kulağa gönderen bir alıcı;
- elektronik bileşenlere güç veren bir pil.
İşitme cihazları, bir bilgisayara bağlanarak bireyin işitme kaybına uyacak şekilde programlanır. İşitme cihazı gerekirse herhangi bir aşamada ayarlanabilir (yeniden programlanabilir). İşitme cihazının doğru takılması, eğitim gerektiren hassas bir işlemdir ve bir odyolog veya odyometrist tarafından yapılır.
İşitme cihazlarına alışmak
İnsan beyni oldukça esnektir ve zaman içinde yeni ve farklı sinyalleri nasıl işleyebileceğini öğrenebilir ve yeniden öğrenebilir. İşitme cihazları daha önce (genellikle en az birkaç yıldır) iyi duyamadığınız sesleri yükseltirken, genellikle sesleri işitme cihazıyla duymaya uyum sağlamak biraz zaman alır. Beynin işitme cihazları tarafından sağlanan seslerin nasıl işlemden geçirileceğini yeniden öğrenmesi gerekir. İşitme cihazınızı aldıktan sonra takip randevuları için işitme cihazı kliniğine giderek, deneyimlerinizi Odyolog ile görüşebileceksiniz. Bu görüşmelerin bir sonucu olarak, işitme cihazı ayarlarında genellikle ilk birkaç hafta veya ay boyunca küçük ayarlamalar yapılır. İşitme cihazlarınızı Odyolog tarafından önerilen süre boyunca takmanız önemlidir, çünkü beynin yeni seslere alışmasına yardımcı olur.
İşitme cihazı türleri
Aşağıdaki türler de dahil olmak üzere çeşitli işitme cihazı türleri mevcuttur. Bazı türler belirli tip/derecelerdeki işitme kaybına diğerlerinden daha iyi uyacaktır.
- Kanalda alıcı: Kulak kanalına oturan kulak kalıbındaki bazı elektronik bileşenlerle birlikte kulağın arkasına takılan işitme cihazı.
- Kulak arkası: Kulak kanalına oturan bir kulak kalıbı ile kulağın arkasına takılan işitme cihazı.
- Kanal içi: Kulak kanalına oturan özel bir plastik kabukta daha küçük işitme cihazı.
- Tamamen kanalda: Özel bir plastik kabukta çok küçük işitme cihazı, tamamen kulak kanalı içine oturur.
İşitme cihazlarının belirgin özellikleri
Çoğu işitme cihazı, kullanıcıya belirli şekillerde yardımcı olan belirgin özelliklere sahiptir.
Örneğin:
- Çoklu bellekli (çok programlı) işitme cihazları: Bu işitme cihazlarının belirli sayıda programı veya ayarı vardır ve kullanıcı bir düğmeye basarak veya anahtarı çevirerek programları dinleme durumuna uyacak şekilde değiştirebilir. Örneğin, gürültülü ortamlarda dinlerken sessiz ortamlara kıyasla genellikle farklı miktarda ses yükseltisi tercih edilir. Alternatif programlar örneğin müzik dinlemek veya telefonlarla kullanmak için de muhafaza edilebilir.
- Otomatik işitme cihazları: İşitme cihazı, kullanıcının içinde olduğu dinleme durumuna bağlı olarak ses yükseltim miktarını otomatik olarak ayarlar. Bu, duruma bağlı olarak bir ses ayarı veya program değişikliği olabilir. Bazı otomatik işitme cihazlarında, kullanıcının seviyeyi daha uygun şekilde ayarlamasını sağlamak için bir ses kontrolü vardır, diğerlerinde ise yoktur.
- Uzaktan kumanda: Bazı programlanabilir işitme cihazlarıyla kullanılan uzaktan kumanda cihazı, kullanıcının işitme cihazına dokunmadan işitme cihazı ayarlarını değiştirmesini sağlar. Uzaktan kumanda cihazındaki düğmeler genellikle işitme cihazındaki düğmelere göre daha büyük ve kullanımı daha kolaydır.
- Telebobin (t-bobini): Bu, çok küçük işitme cihazlarında olmasa da birçok işitme cihazında mevcuttur. Telebobin, bir döngü sisteminde veya birçok telefonda iletilenler gibi bazı elektro manyetik sinyalleri almak için kullanılır. Birçok salon, tiyatro, tren istasyonu ve sinemaya döngü sistemleri kurulmuştur. Telebobini kullanmanın bir avantajı, istenmeyen arka plan gürültüsünün yükseltilmemiş olmasıdır.
Gürültü azaltma özellikleri
Gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamak işitme cihazı kullanıcıları için sorun oluşturabilir. Bu zorluğu gidermek için çeşitli özellikler geliştirilmiştir:
- Yöneltmeli mikrofon: Çoğu işitme cihazı, işitme cihazı kullanıcısının ön tarafından gelen sesleri diğer yönlerden gelen seslerden daha fazla alması için yöneltmeli bir mikrofona sahiptir. Bu, gürültülü bir ortamda, yakın mesafeden konuşmayı daha iyi duymanın etkili bir yolu olabilir. Bazı işitme cihazları şimdi artık ön taraftan başka bir yönden gelen bir konuşma kaynağını ‘izleme’ yeteneğine de sahiptir.
- Dijital gürültüyü azaltma: Tüm işitme cihazları, gürültü azaltma ve gürültüde rahatlık sağlamak için dijital sinyal işlemeyi kullanır. Amaç, konuşmanın netliğini olumsuz etkilemeden arka plan gürültüsünün sıkıntısını azaltmaktır. Bunlar en çok, gürültü sesten oldukça farklı olduğunda, örneğin gürültü trafik, makine veya uzak bir mesafedeki insan gruplarının genel uğultusu olduğunda başarılıdır.
İşitme cihazları nasıl elde edilir
İşitme Hizmetleri Ofisi (Office of Hearing Services) (OHS) tarafından yönetilen devlet işitme hizmetlerinin fiş programına uygun olmayan kişiler, kendi işitme cihazlarının satın alınmasını finanse etmek zorundadır. Bazı özel sağlık sigortası ek tabloları, bireysel poliçelere bağlı olarak işitme cihazlarını içerir. ‘İşitme Hizmeti Fiş Sistemi Ofisi’ başlıklı bilgi sayfasında OHS’ye uygunluk ve erişim açıklanmaktadır. Medicare işitme cihazlarını kapsamaz.
İşitme cihazlarını nereden temin ederim?
Odyologlar işitme kaybının ölçümü ve rehabilitasyonu için üniversite eğitimine sahiptirler ve işitme cihazlarını çeşitli ayarlarda takarlar. İşitme cihazlarının maliyeti, tarzlarına ve belirgin özelliklerine bağlı olarak değişir. Odyologunuz bu özellikleri sizinle görüşecek ve size en çok fayda sağlayacak özelliklere karar vermenize yardımcı olacaktır.
Avustralya Odyoloji Derneği (Audiology Society of Australia)
Bir servis rehberi için Avustralya Odyoloji Derneği ile iletişime geçin.
Telefon: 03 9416 4606
İnternet sitesi: www.audiology.asn.au
Expression Audiology
Kar amacı gütmeyen Expression Audiology, onaylanmış düşük gelirliler ve Sağlık Kartı veya Yaşlılar kartı sahipleri için indirimli işitme cihazları sağlar.
Telefon: 1300 302 031
İnternet sitesi: www.expression.com.au
JobAccess
JobAccess, işyerlerindeki engelli insanlar için çözümler sunmayı amaçlayan bir devlet hizmetidir. İşyerinizde size yardımcı olması için belirli cihazlara ihtiyacınız varsa finansal destek almaya hak kazanabilirsiniz (JobAccess işitme cihazlarını finanse etmez).
Telefon: 1800 464 800
İnternet sitesi: http://jobaccess.gov.au
Soundfair
Soundfair, düşük gelirli ve Devlet Yardımı için uygun olmayan bazı kişilere İşitme Cihazı Bankası’ndan yenilenmiş bir işitme cihazı takılmasını sağlayan bir Topluluk Yardım Programı çalıştırır.
Telefon: 1300 242 842
İnternet sitesi: www.soundfair.org.au
