Εμβοές
Tinnitus (Greek)

Τι είναι οι εμβοές;

Εμβοές (βουητό στα αυτιά) είναι το άκουσμα θορύβων στα αυτιά (στο ένα ή και στα δύο) ή και στο κεφάλι που δεν υπάρχουν στο περιβάλλον. Είναι συνηθισμένο και φυσιολογικό να ακούτε εμβοές σ’ ένα ήσυχο περιβάλλον.

Αυτό συνήθως οφείλεται στην ηλεκτρική δραστηριότητα στα περιβάλλοντα νευρικά κύτταρα στο σύστημα ακοής. Είναι επίσης πολύ φυσιολογικό να ακούτε περιστασιακά ένα δυνατό σφύριγμα για λίγα δευτερόλεπτα. Μερικά άτομα μπορεί να παρουσιάσουν προσωρινές εμβοές όταν έχουν μόλυνση στο αυτί ή μετά από έκθεση σε δυνατούς ήχους, π.χ. μετά από μια συναυλία ροκ μουσικής.

Οι εμβοές δεν είναι ασθένεια αλλά σύμπτωμα δυσλειτουργίας ή αλλαγών στο σύστημα ακοής, το οποίο περιλαμβάνει τα αυτιά και τον εγκέφαλο.

Πώς ακούγονται οι εμβοές;

Τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι περιγράφουν τις εμβοές ως σφύριγμα ή συριγμό. Ωστόσο, οι άνθρωποι μπορεί να ακούνε πολλούς διαφορετικούς ήχους, όπως βουητό, βρυχηθμό, μουρμουρητό και θόρυβο που μοιάζει με τον ήχο που βγάζουν τα τζιτζίκια. Ο ήχος μπορεί επίσης να αλλάξει ξαφνικά για το άτομο. Οι εμβοές μπορεί να είναι στο ένα και στα δύο αυτιά ή να ακούγεται σαν να είναι μέσα στο κεφάλι.

Είναι συνηθισμένες οι εμβοές

Περίπου 17-20% του πληθυσμού αναφέρει ότι έχει εμβοές διάφορων βαθμών. Μεταξύ 0,5 και 2% του πληθυσμού αναφέρει ότι βιώνει εμβοές που διαταράσσουν σοβαρά τον τρόπο της ζωής τους. Είναι πολύ συνηθισμένο για άτομα με απώλεια ακοής να βιώνουν εμβοές. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι με φυσιολογική ακοή έχουν επίσης εμβοές.

Ποιες είναι οι αιτίες των εμβοών;

Οι εμβοές συνήθως μπορεί να σχετίζονται με οποιαδήποτε πάθηση που επηρεάζει την ακοή. Μερικές φορές δεν μπορεί να εντοπιστεί καμία αιτία. Ωστόσο, ορισμένοι από τους παράγοντες που σχετίζονται με την έναρξη των εμβοών περιλαμβάνουν:

• Ακραίο στρες, άγχος ή τραυματική εμπειρία.
• Βλάβη στο όργανο ακοής στο έσω αυτί (ο κοχλίας). Αυτό μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης σε δυνατό θόρυβο, ειδικά αν αυτό έγινε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Εκφυλισμός των κυττάρων στο όργανο ακοής λόγω γήρανσης.
• Δυσλειτουργία του τύμπανου ή των οστών στο μέσο αυτί.
• Σύνδρομο Meniere, μια διαταραχή στην ισορροπία που περιλαμβάνει πρήξιμο σ’ έναν πόρο στο έσω αυτί.
• Μερικά συνταγογραφημένα και μη συνταγογραφημένα φάρμακα.

Τι χειροτερεύει τις εμβοές;

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να επιδεινώσουν την υπάρχουσα εμβοή. Οι κύριοι παράγοντες είναι:

• Στρες, ανησυχία και κούραση.
• Συγκέντρωση ή εστίαση της προσοχής στις εμβοές – αυτό μπορεί να τις κάνει να φαίνονται πιο δυνατές και πιο ενοχλητικές γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα στρες.
• Το κάπνισμα, το αλκοόλ και δυσανεξία σε τρόφιμα.

Ποιος είναι ο μηχανισμός των εμβοών;

Γενικά, πιστεύεται ότι όταν το όργανο ακοής πάθει βλάβη, οι δομές που είναι υπεύθυνες για την αποστολή του ήχου στον εγκέφαλο γίνονται πιο ευαίσθητες στους απαλούς ήχους και αυτό γίνεται αντιληπτό ως εμβοές.

Όταν ο εγκέφαλός μας ακούσει για πρώτη φορά τις εμβοές, δεν είναι πάντοτε σε θέση να αποφασίσει κατάλληλα για τη σημασία του ήχου. Επειδή ίσως δεν είχαμε ακούσει αυτόν τον ήχο παλιά, στην πραγματικότητα μεγεθύνεται και συνειδητά του δίνετε την προσοχή σας. Το Λιμπικό Σύστημα στον εγκέφαλό μας είναι υπεύθυνο για αυτήν την αντίδραση, παρόμοια με την αντίδραση «μάχης ή φυγής» που παίρνουμε όταν ακούμε έναν παράξενο ήχο τη νύχτα και συνειδητοποιήσουμε περισσότερο αυτούς τους ήχους. Η παρουσία των εμβοών μπορεί να προκαλέσει μια αντίδραση φόβου που με τη σειρά της στρέφει την προσοχή μας στις εμβοές και ξεκινάει ένας φαύλος κύκλος με τον οποίο το σώμα μας αντιδρά συνεχώς στις εμβοές με τρόπο που μας κάνει να τις παρατηρήσουμε περισσότερο.

Οι άνθρωποι συχνά ανησυχούν ότι οι εμβοές είναι σύμπτωμα καρκίνου, όγκου ή συμφόρησης. Οι εμβοές συνήθως προκαλούνται από καλοήθη (μη απειλητική για τη ζωή) πάθηση και η συζήτηση με κάποιον ωτολόγο συνήθως βοηθάει να ξεπεραστούν αυτοί οι φόβοι. Αν έχετε εμβοές, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ακουολόγο και ωτολόγο για να βρείτε αν υπάρχει κάποια θεραπεύσιμη υποκείμενη αιτία.

Πώς επηρεάζουν τους ανθρώπους οι εμβοές;

Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται και επηρεάζονται από τις εμβοές με διαφορετικούς τρόπους. Για μερικούς ανθρώπους δεν επηρεάζει σημαντικά τη ζωή τους, ενώ για άλλους μπορεί να είναι εξουθενωτικό, επηρεάζοντας την εργασία και την κοινωνική τους ζωή. Ορισμένες αντιδράσεις περιλαμβάνουν:

• Αγωνία (ειδικά στα αρχικά στάδια)
• Διαταραχές στον ύπνο – μερικοί άνθρωποι ακούνε εμβοές περισσότερο τη νύχτα, όταν κάνει ησυχία
• Ευερεθιστότητα, ένταση και απογοήτευση
• Απόγνωση, θυμός, κατάθλιψη και άγχος
• Κακή συγκέντρωση της προσοχής
• Διακυμάνσεις στην ψυχική διάθεση.

Τι μπορώ να κάνω για τις εμβοές μου;

Διαχείριση των εμβοών
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να διαχειριστούν τις εμβοές τους και υπάρχουν πολλοί επιστήμονες από τους οποίους μπορείτε να λάβετε βοήθεια/συμβουλές. Επί το πλείστον αυτά περιλαμβάνουν να μάθετε το σώμα σας να ελέγχει την απόκρισή του στις εμβοές αντί οι εμβολές να ελέγχουν εσάς. Οι αλλαγές στη συμπεριφορά και οι στρατηγικές χαλάρωσης είναι πολύ χρήσιμες. Σπάνια δικαιολογείται χειρουργική επέμβαση και στην πράξη είναι γνωστό ότι επιδεινώνει τις εμβοές. Επίσης δεν υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα για την αποτελεσματική θεραπεία των εμβοών. Ο στόχος όλων των στρατηγικών διαχείρισης των εμβοών είναι να επιτευχθεί εξοικείωση. Εξοικείωση σημαίνει ότι το άτομο συνήθως συνεχίζει να ακούει τις εμβοές, αλλά δεν προκαλούν πλέον αγωνία. Μ’ αυτόν τον τρόπο, το άτομο που «πάσχει από τις εμβοές» προχωράει για να γίνει άτομο που «βιώνει» τις εμβοές.

• Ακουστικά βαρηκοΐας: Η διαχείριση της απώλειας της ακοής μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των εμβοών. Τα σωστά τοποθετημένα ακουστικά βαρηκοΐας μπορούν να μειώσουν την αντίληψη των εμβοών βελτιώνοντας την ικανότητα ακοής. Μπορούν επίσης να ανακουφίσουν το άγχος μειώνοντας τη δυσκολία να ακούει κάποιος.
• Εμπλουτισμός ήχου: Αυτό σημαίνει να μη δίνετε προσοχή στις εμβοές χρησιμοποιώντας μια εξωτερική πηγή ήχου, όπως ραδιόφωνο, τηλεόραση, μουσική ή και μουσικά CD με ήχους από το περιβάλλον (π.χ. ήχος κυμάτων της θάλασσας). Αν ακούτε απαλή μουσική ή περιβαλλοντικούς ήχους χρησιμοποιώντας ηχείο μαξιλαριού μπορεί να σας ωφελήσει αν οι εμβοές διαταράσσουν τον ύπνο σας.
• Στρατηγικές απόσπασης της προσοχής: Ο στόχος αυτών των στρατηγικών είναι να αποφεύγετε να δίνετε προσοχή στις εμβοές. Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να κάνετε δραστηριότητες που σας αποσπούν την προσοχή από τις εμβοές, όπως περπάτημα, διάβασμα, τηλεόραση, μουσική, παιχνίδια και παζλ, κηπουρική και άλλα αγαπημένα χόμπι. Σταδιακά, τα διαστήματα που δεν δίνετε προσοχή στις εμβοές σας θα γίνουν συχνότερα.
• Διαχείριση του στρες/χαλάρωση: Επειδή οι εμβοές μπορεί να επιδεινώνονται με το στρες, πολλοί άνθρωποι βρίσκουν ότι αν μειώσουν το στρες στη ζωή τους αυτό επακόλουθα μπορεί να μειώσει τις συνέπειες των εμβοών. Θεραπείες χαλάρωσης όπως γιόγκα, τάι τσι, κασέτες χαλάρωσης, υπνοθεραπεία, τεχνικές αναπνοής και χαλάρωσης των μυών μπορεί να είναι ευεργετικές.
• Αποφυγή δυνατών ήχων: Ο δυνατός θόρυβος μπορεί να επιδεινώσει τις εμβοές. Βεβαιωθείτε να φοράτε προστατευτικά ακοής (ωτοασπίδες ή καλύμματα αυτιών) όταν κάνετε δραστηριότητες με πολύ θόρυβο (π.χ. όταν κόβετε το χορτάρι). [Σημείωση: τα προστατευτικά ακοής δεν πρέπει να τα φοράτε συνεχώς, μόνο όταν υπάρχει πιθανότητα έκθεσης σε δυνατούς θορύβους].
• Θεραπεία επανεκπαίδευσης εμβοών (Tinnitus re-training therapy – TRT): Το TRT βασίζεται στο θεώρημα ότι οι εμβοές γίνονται ενοχλητικές επειδή ο εγκέφαλος δίνει μεγαλύτερη προσοχή σε ήχους χαμηλού βαθμού και ότι αυτή η διαδικασία ενισχύεται από το άγχος και το φόβο που σχετίζεται με τις εμβοές. Το TRT στοχεύει να επανεκπαιδεύσει το υποσυνείδητο ακουστικό σύστημα για να δεχτεί τις εμβοές ως κάτι που συμβαίνει φυσιολογικά, αντί να τις βλέπει ως απειλή. Αυτή η θεραπεία περιλαμβάνει την τοποθέτηση μιας γεννήτριας παραγωγής ευρυζωνικού ήχου, μια συσκευή που μοιάζει με ακουστικό βαρηκοΐας, αλλά εκπέμπει έναν συριγμό. Η συσκευή πρέπει να φοριέται για τουλάχιστον έξι ώρες την ημέρα όταν το άτομο είναι ξύπνιο.
• Γνωστική θεραπεία: Αυτή εκτελείται από ψυχολόγο. Η γνωστική θεραπεία στοχεύει να αλλάξει τον τρόπο σκέψης και αντίδρασης στις εμβοές. Αυτό σημαίνει το άτομο μαθαίνει να μη δίνει προσοχή στις εμβοές και να μειώσει το στρες που σχετίζεται με τις εμβοές.

Επιπλέον υπηρεσίες

Καμία θεραπευτική μέθοδος δεν είναι κατάλληλη για όλους καθώς οι εμβοές διαφέρουν σημαντικά σε κάθε άτομο. Οι παραπάνω στρατηγικές διαχείρισης μπορούν να συζητηθούν περαιτέρω και να εφαρμοστούν με τη βοήθεια των παρακάτω οργανισμών και επαγγελματιών.

Σύνδεσμος Ατόμων με Εμβοές Βικτώριας (Tinnitus Association of Victoria)
Ο Σύνδεσμος Ατόμων με Εμβοές Βικτώριας παρέχει πληροφορίες και υποστήριξη σε άτομα με εμβοές. Παρέχουν μια ανώνυμη συμβουλευτική υπηρεσία καθώς κι ένα DVD (για αγορά) σεμιναρίων με εκπαιδευμένους συμβούλους που έχουν ως στόχο να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τις εμβοές σας
Τηλέφωνο: (03) 9770 6075
Ιστοσελίδα: www.tinnitus.org.au

Υπηρεσια Ωτολογίας Dineen και Westcott (Dineen and Westcott Audiology)
Η υπηρεσία Dineen and Westcott Audiology στο Heidelberg, Βικτώρια είναι μια ιδιωτική κλινική ωτολογίας που ειδικεύεται στη συμβουλευτική, στη συζήτηση και στην εφαρμογή επιλογών διαχείρισης προβλημάτων που σχετίζονται με τις εμβοές.
Τηλέφωνο: (03) 9457 6588
Ιστοσελίδα: www.dineenandwestcott.com.au

Expression Audiology
Η Expression Audiology είναι μια μη κερδοσκοπική κλινική ωτολογίας που έχει παραρτήματα στο East Melbourne, Box Hill και Oakleigh. Η Expression Audiology αποτελεί τμήμα του Συνδέσμου Κωφών Βικτώριας (Victorian Deaf Society) και διεξάγει ατομικές συνεδρίες διαχείρισης εμβοών και στα τρία παραρτήματα. Ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, η Expression Audiology μπορεί να παρέχει μειωμένη τιμή για επιλέξιμους πελάτες.
Τηλέφωνο: 1300 30 20 31
Ιστοσελίδα: www.expression.com.au

Γενικός ιατρός
Ο οικογενειακός σας γιατρός μπορεί να ελέγξει τα φάρμακά σας για να δει αν οι εμβοές είναι μια παρενέργεια των φαρμάκων. Ο οικογενειακός σας γιατρός μπορεί επίσης να σας παραπέμψει σε κλινική ύπνου, σε ωτορινολαρυγγολόγο ή ψυχολόγο.

Ψυχολόγος
Ο οικογενειακός σας γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε ψυχολόγο και μπορεί να δικαιούστε έναν αριθμό επιδοτούμενων ή δωρεάν συνεδριών. Αν δείτε ψυχολόγο δεν σημαίνει ότι έχετε μια ψυχική πάθηση, αλλά μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε την ψυχική επίδραση των εμβοών.

Νευρονομική Θεραπεία Εμβοών (Neuromonics Tinnitus Treatment)
Η νευρονομική είναι μια πρόσφατα αναπτυγμένη θεραπεία που προσαρμόζει το είδος της γεννήτριας παραγωγής ευρυζωνικού ήχου στα συγκεκριμένα επίπεδα της ακοής σας και στις καθημερινές σας ανάγκες. Το πρόγραμμα θεραπείας διαρκεί αρχικά 6 μήνες και βασίστηκε σε εκτεταμένη έρευνα στη Δυτική Αυστραλία. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.neuromonics.com.

Ο ακουολόγος της περιοχής σας
Ο ακουολόγος ειδικεύεται στο σύστημα ακοής και της εφαρμογής των ακουστικών βαρηκοΐας. Για να μάθετε περισσότερα πράγματα σχετικά με το πώς λειτουργούν τα αυτιά μας, τα ακουστικά βαρηκοΐας, για οποιεσδήποτε στρατηγικές ή άλλες απορίες έχετε, επικοινωνήστε με τον ακουολόγο της περιοχής σας. Μπορείτε να βρείτε έναν κατάλογο ακουολόγων στο: www.audiology.asn.au